NIKI DE SAINT PHALLE (1930-2002) 2 - Τρισδιάστατα έργα

 

Το περίφημο Hon του 1966 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Στοκχόλμης. Σήμερα στο μουσείο υπάρχουν λίγα μόνο μέρη του.

Απόψεις από το Tarot Garden (Ιταλία)

NIKI DE SAINT PHALLE (1930-2002) 1 - Ζωγραφική

Θα υπάρξουν 2 αναρτήσεις, μία για τη ζωγραφική και μία για τα τρισδιάστατα έργα της

Γαλλίδα γλύπτρια και ζωγράφος γεννημένη στο Παρίσι σε εύπορη οικογένεια.

 

 Ο πατέρας της ήταν τραπεζίτης αριστοκρατικής καταγωγής Η μητέρα της ήταν Αμερικανίδα. 

 

Είχε φρικτά παιδικά χρόνια και προβληματική εκπαίδευση. Μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη σε αυστηρό καθολικό περιβάλλον με βίαιη και αυταρχική μητέρα και, όπως εξομολογήθηκε αργότερα, είχε βιαστεί κατ΄ εξακολούθηση από τον πατέρα της από τα 11 της χρόνια. 

 

Παντρεύτηκε στα 18 της παρά τη θέληση των γονιών και των δύο πλευρών, έκανε 2 παιδιά, πέρασε φτωχικά χρόνια και αρχικά έγινε μοντέλο (εμφανίστηκε σε εξώφυλλα του Vogue και του Life). 

 

Από νέα ήταν φεμινίστρια. Το 1952 μετακόμισε με την οικογένειά της στη Γαλλία και, αν και αυτοδίδακτη, άρχισε να ασχολείται με την τέχνη. 

 

Μια νευρική κρίση το 1953 (νοσηλεύτηκε για ένα διάστημα) την κάνει να συγκεντρωθεί περισσότερο στη ζωγραφική. 

 

Επηρεάζεται από την art brut και τον Gaudi, έργα του οποίου είχε δει στη Βαρκελώνη. 

 

Σχέδια για το "Tarot Garden" στην Τοσκάνη

Κάνει την πρώτη της έκθεση το 1956 και γνωρίζεται με τον γλύπτη Tinguely. Χωρίζει το 1960 και μένει μαζί του ως το τέλος της ζωής του (1991). 

 

Θα δημιουργήσουν πολλά κοινά έργα. Το 1961 γίνεται μέλος των Νέων Ρεαλιστών (Yves Klein, Christo, Cezar κ.α.) και οργανώνει την performance “Πυροβολισμοί”, δημιουργεί «βλάσφημα» assemblage και ζωγραφίζει σε ναϊφ ύφος με έντονα χρώματα. 

 

Η τέχνη της πλέον συνδυάζει ζωγραφική, happenings, γλυπτική, έτοιμα αντικείμενα κλπ. Στην καριέρα της θα συνεργαστεί με κορυφαίους καλλιτέχνες (Rauchenberg, Johns, Cage, Mario Botta κ.α.) 

 

Από το 1964 ξεκινά η δημιουργία των Nanas, γλυπτά σε φυσικό μέγεθος από διάφορα υλικά (συχνά μαλακά). Πολλά είναι γυναικείες (νύφες, μητέρες, πόρνες, μάγισσες κλπ.). 

 

Βαθμιαία τα γλυπτά της παίρνουν γιγάντια μεγέθη με χαρακτηριστικό, άμεσα αναγνωρίσιμο ύφος. Πολλά είναι υπαίθρια. 

 

 Αφίσα για το Φεστιβάλ Τζαζ του Montreux (1984)

 

Τα έργα της γίνονται όλο και λιγότερα σκοτεινά: Παιχνιδιάρικα, με χαρούμενα έντονα χρώματα και διαρκώς μεγαλύτερα. 

 

Το 1966 κατασκευάζει για το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Στοκχόλμης κολοσσιαίο γλυπτό που παριστάνει μια έγκυο γυναίκα, μέσα στην οποία οι επισκέπτες μπαίνουν από το αιδοίο και βρίσκονται σε ολόκληρη αίθουσα προβολής και άλλους μικρότερους χώρους. Η επιτυχία (και ο σάλος) για το έργο είναι τεράστια.

 

 Από το 1974 επί χρόνια κατασκευάζει ένα ολόκληρο πάρκο στην Τοσκάνη σε συνεργασία με τον Tinguely, επηρεασμένη από το πάρκο Gruel του Gaudi. 

 

Μετά το 1990 η υγεία της κλονίζεται, συνεχίζει όμως να είναι παραγωγική. Συχνά με το έργο της επιτέθηκε βίαια σε γνωστά σύμβολα (θρησκευτικά, πολιτικά, φύλου κλπ.). Είναι από τις πλέον αναγνωρίσιμες καλλιτέχνιδες.