Ρώσος ζωγράφος.
Γεννήθηκε σε έντονα πατριαρχική οικογένεια, που ωστόσο ενδιαφερόταν για την ιστορία και τη λογοτεχνία.
Από το 1874 στάλθηκε στη Μόσχα για να μορφωθεί. Το 1877 οι δάσκαλοί του συνέστησαν να γραφεί σε σχολή τέχνης της πόλης, όπου φοίτησε.
Συνέχισε την εκπαίδευσή του κοντά στον ζωγράφο Vladimir Makovsky.
Ξεκίνησε με ιστορικά έργα, ενώ παράλληλα εικονογραφούσε βιβλία και περιοδικά (ανάμεσά τους και μια συλλογή από παραμύθια του Pushκin).
Το 1885 παντρεύτηκε παρά την αντίθεση της οικογένειάς του. Πολλά έργα της εποχής αυτής είχαν ως θέμα τη γυναίκα του.
Έγινε ευρύτερα γνωστός με το έργο του «Ο Ερημίτης» (1889), ταξίδεψε στην Ευρώπη και ξεκίνησε τη σειρά από 15 μεγάλους πίνακες με θέμα τη ζωή του αγίου Σέργιου, που ολοκληρώθηκε μετά από 50 χρόνια!
Ο ερημίτης
Το 1890 του ζητήθηκε να κάνει τοιχογραφίες για ένα ναό. Ταξίδεψε στη Ρώμη και την Κωνσταντινούπολη για να μελετήσει από κοντά τη βυζαντινή τέχνη και ασχολήθηκε με το έργο αυτό επί 22 χρόνια! Η σειρά αυτή του χάρισε μεγάλη φήμη.
Στη συνέχεια ανέλαβε και άλλα θρησκευτικά έργα. Θρησκευτική φύση, πέρασε κάποιο χρόνο σε μοναστήρι το 1901.
Γενικά η δουλειά του χαρακτηρίζεται από έντονα θρησκευτικό συμβολισμό.
.jpg)
Μετά το ξέσπασμα της επανάστασης του 1905 έγινε μέλος ακροδεξιού, εθνικιστικού και αντισημιτικού κόμματος. Όπως αναμενόταν μετά το 1917 η καριέρα του υποβαθμίστηκε.
Το 1920 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα θρησκευτικά έργα (εκτός της σειράς του αγίου Σέργιου που συνεχίστηκε) και επικεντρώθηκε στα πορτρέτα.
Leon Tolstoi
Το 1938 ο γιος του εκτελέστηκε στις σταλινικές εκκαθαρίσεις, η κόρη του ανακρίθηκε βίαια και ο ίδιος φυλακίστηκε για 2 εβδομάδες.
Ωστόσο το 1941 κέρδισε το βραβείο Stalin για ένα πορτρέτο του Pavlov.
Πέθανε φτωχός και άρρωστος. Μετά το 1960 αποκαταστάθηκε και τιμήθηκε μεταθανάτια.
Αυτοπροσωπογραφία
