ARCHIBALD MOTLEY (1891-1981)

 

Αμερικανός ζωγράφος γεννημένος στη Νέα Ορλεάνη. 

 

Είχε ανάμικτη καταγωγή (μαύρη, λευκή και ινδιάνικη). 

 

Στα 3 του χρόνια η οικογένεια μετακόμισε στο Σικάγο. 

 

Από 9 χρονών έκανε διάφορες δουλειές για να βοηθήσει οικονομικά, ενώ η γιαγιά του, που ζούσε μαζί τους, είχε υπάρξει σκλάβα και διηγιόταν ιστορίες από τα χρόνια αυτά.

 

Η γιαγιά μου

Στον Α’ παγκόσμιο ακολουθούσε τον πατέρα του, που δούλευε στα τρένα, σε πολλά ταξίδια του. Έτσι γνώρισε απ’ άκρη σ’ άκρη τις ΗΠΑ, αλλά και τον ρατσισμό, ενώ έζησε φυλετικές ταραχές στο Σικάγο, όπου πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του και όπου σπούδασε τέχνη ως το 1918. 

 

Τον ενδιέφερε πολύ η τζαζ εποχή, αλλά παράλληλα έκανε και πορτρέτα (κυρίως γυναικεία). πολλά από τα μοντέλα του έχουν μικτή καταγωγή, όπως ο ίδιος, γι' αυτό είναι δύσκολο για τον θεατή να αναγνωρίσει την καταγωγή τους. 

Το 1929 κέρδισε υποτροφία και έμεινε ενάμιση χρόνο στο Παρίσι, όπου μελέτησε κυρίως αναγεννησιακούς καλλιτέχνες στο Λούβρο.

 

Έγινε γνωστός ήδη από το 1927 χάρη στην πολύχρωμη απεικόνιση της μαύρης κουλτούρας και της ξέφρενης νυχτερινής ζωής  του Χάρλεμ. 

 

Ήταν βασική φιγούρα της «Αναγέννησης του Χάρλεμ», αν και δεν έζησε ποτέ εκεί.

 

 Βραβεύτηκε το 1928 και έγινε ο πρώτος μαύρος καλλιτέχνης που έκανε ατομική έκθεση στη Νέα Υόρκη. Επίσης ο πρώτος μαύρος ζωγράφος που είδε ένα πορτρέτο του με μαύρο μοντέλο να εκτίθεται στο Art Institute of Chicago. Έφτιαξε επίσης και τοιχογραφίες. 

 

Το ύφος του σύντομα ξέφυγε από το κλασικό στιλ και θύμιζε κάπως καρικατούρα. 

 

 

Στα 40ς γνώρισε οικονομικές δυσκολίες, ενώ στα 50ς ταξίδεψε στο Μεξικό και φιλοτέχνησε σκηνές από τη ζωή εκεί. 

 

Σε όλη του τη ζωή πάλεψε να βρει τη δική του ταυτότητα, καθώς η μικτή καταγωγή του τον έκανε να μην μπορεί να ενσωματωθεί απόλυτα σε καμιά φυλετική ομάδα. 

 

Στα πορτρέτα του τα φυλετικά χαρακτηριστικά συνήθως δεν είναι έντονα τονισμένα (όλα τα πορτρέτα της ανάρτησης απεικονίζουν γυναίκες με μικτή φυλετική καταγωγή). 

 

Είναι δύσκολο για τον θεατή να ξεχωρίσει με ακρίβεια τη φυλή ή τη μίξη φυλών των μοντέλων του. 

 

 

Αυτοπροσωπογραφία

Γι’ αυτό δεν ασπάστηκε ριζοσπαστικές θέσεις του μαύρου κινήματος, αλλά τόνιζε με κάθε ευκαιρία ότι πρέπει να εκλείψει άμεσα ο ρατσισμός προς κάθε κατεύθυνση.    

 

 

 

 Ένας από τους δημοφιλέστερους πρώιμους πίνακές του

 

Αυτοπροσωπογραφία

GOTTFRIED HELNWEIN (1948-

 

 Αυστριακός καλλιτέχνης, που έχει ασχοληθεί με πολλές μορφές τέχνης. 

 

  Αυτοπροσωπογραφία

Γεννήθηκε στη Βιέννη και έτυχε αυστηρής καθολικής ανατροφής. 

 

Από το 1965 σπούδασε γραφικές τέχνες και λίγα χρόνια μετά έκανε performances στις οποίες αυτοτραυματιζόταν. 

 

Μεταξύ 1969-1973 συνέχισε σπουδές τέχνης στη Βιέννη και βραβεύτηκε. 

 

Το 1983 γνώρισε τον Warhol, ο οποίος πόζαρε για φωτογράφηση γι’ αυτόν. 

 

Φωτογραφικό πορτρέτο του Warhol από τον Helnwein

Το 1985 μετακόμισε στη Γερμανία, όπου αγόρασε ένα κάστρο κοντά στη Κολωνία, ενώ από το 1989 απέκτησε χώρο και στη Νέα Υόρκη και ζούσε μεταξύ Γερμανίας και ΗΠΑ. 

 

Τέλος το 1997 εγκαταστάθηκε στο Δουβλίνο, όπου επίσης αγόρασε ένα κάστρο, έφτιαξε στούντιο στο Λος Άντζελες και ζει μεταξύ των δύο αυτών πόλεων. 

 

Το 2013 οργανώθηκε αναδρομική του στο Albertina της Βιέννης. 

 

Η δημοσιότητά του πέρασε τα όρια των εικαστικών τεχνών, καθώς έχει φωτογραφήσει τους Rolling Stones, έκανε εξώφυλλα για δίσκους των Scorpions, Ramstein, συνεργάστηκε με τον Marilyn Manson κλπ. 

 

Το έργο του έχει συχνά προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς σύνηθες θέμα του είναι κακοποιημένα παιδιά ή παιδιά που υποφέρουν, αλλά αναφορές στο ναζιστικό παρελθόν.

 

 Ξεκίνησε με φωτορεαλιστικά πορτρέτα παιδιών με επιδέσμους, θύματα βίας, καθώς και αντίστοιχες αυτοπροσωπογραφίες. 

 

Τα έργα αυτά είναι τεραστίων διαστάσεων. 

 

Οι «τραυματισμένες» αυτοπροσωπογραφίες του, με «σήμα κατατεθέν» τους επιδέσμους, παραπέμπουν στους συμπατριώτες του «actionists” περφόρμερς (1969-71), στους οποίους ανήκε και ο ίδιος. 

 

Άλλη ισχυρή πηγή έμπνευσης είναι γνωστές φιγούρες των κόμικς (Μίκυ Μάους, Ντόναλντ κ.ά.), τις οποίες επίσης ζωγραφίζει τεράστιες και απειλητικές. 

 

Το 1988 έκανε μια γιγάντια εγκατάσταση στην Κολωνία με θέμα τα 50 χρόνια από την εφιαλτική «Νύχτα των Κρυστάλλων», που θεωρείται η αρχή του Ολοκαυτώματος.

 

 

 

 

BEATRIZ GONZALEZ (1932-

 Κολομβιανή ζωγράφος, γλύπτης, κριτικός, επιμελήτρια και ιστορικός τέχνης. 

 

Στα 40ς και 50ς η χώρα σπαρασσόταν από εμφύλιο. Η βία και οι έκρυθμες καταστάσεις επηρέασαν σημαντικά το έργο της. 

 

Στις αρχές των 50ς γράφτηκε στην αρχιτεκτονική, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές της. 

 

 

Τελικά σπούδασε τέχνη στη Μπογκοτά έως το 1962. 

 

Το 1965 ζωγράφισε το «The suicides of Sisga”, εμπνευσμένο από φωτογραφία σε εφημερίδα. Έδειχνε ένα ζευγάρι που αυτοκτόνησε πηδώντας στο ομώνυμο ποτάμι για να διατηρήσει την αγνότητα του έρωτά του. 

 

 The suicides of Sisga

 Το έργο απορρίφτηκε από το επίσημο Salon της χώρας, μετά από πίεση μίας ιστορικού τέχνης και τελικά όχι μόνο εκτέθηκε, αλλά βραβεύτηκε και απογείωσε την καριέρα της. 

 

Στα 70ς δημιούργησε μια σειρά από επιζωγραφισμένα συνηθισμένα έπιπλα, που βρίσκονται σε μικροαστικά σπίτια. 

 

Οι εικόνες μπορεί να είναι από παλιότερα έργα τέχνης έως καθημερινές εικόνες από ειδήσεις, όλα (ξανα)ζωγραφισμένα με το δικό της αφαιρετικό και πολύχρωμο ύφος. 

 

Τα φτηνά έπιπλα εξακολουθούν να είναι λειτουργικά. 

 

Από το 1985, με αφορμή μια πολύνεκρη τρομοκρατική ενέργεια στο ανώτατο δικαστήριο,  εγκατέλειψε τα φωτεινά χρώματα και δημιούργησε πιο σκοτεινά και δραματικά έργα.

 

Σε ένα άλλο σημαντικό έργο της ζωγράφισε 3 προέδρους της χώρας μετά τα 60ς ντυμένους με στολές ιθαγενών ινδιάνων. 

 

Το 2019 οργανώθηκε μεγάλη αναδρομική της στις ΗΠΑ. 

 

Λόγω των πολύχρωμων έργων της και της χρήσης θεμάτων της καθημερινότητας ή που απασχολούν τα media, συχνά την κατατάσσουν στην ευρύτερη pop art. 

 

Ωστόσο η ίδια αρνείται μια τέτοια σχέση. 

 

Όντως η τέχνη της είναι πιο πολιτική και φεμινιστική. 

 

 

Η ίδια υπήρξε μια από τις ελάχιστες γνωστές καλλιτέχνιδες της χώρας της, καθώς ο χώρος της τέχνης – τουλάχιστον σε προηγούμενες δεκαετίες – ανδροκρατείται.  

 

Αυτοπροσωπογραφία