ARTEMISIA GENTILESCHI (1593-1653)

 

Ιταλίδα ζωγράφος του μπαρόκ, από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες του 17^ου αιώνα.

 

Γεννήθηκε στη Ρώμη και ήταν κόρη του ζωγράφου Orazio Gentileschi. Η μητέρα της πέθανε το 1605 και έτσι ανατράφηκε από τον πατέρα της, στον οποίο μαθήτευσε. 

 

Υπήρξε πολύ πιο ταλαντούχα από τους αδελφούς της. Στα 18 της ήταν ήδη γνωστή για το εξαιρετικό της ταλέντο και ο Orazio περηφανευόταν για τις ικανότητές της. 

 

Αρχικά ήταν επηρεασμένη από τον Caravaggio, όπως και ο πατέρας της, που συνήθιζε να ζωγραφίζει με αληθινά μοντέλα και να μην εξιδανικεύει τις μορφές. Το παλιότερο γνωστό έργο της έγινε στα 17 της (Η Σουζάννα και οι γέροι) και φανερώνει πρόωρη ωριμότητα.

 

Το 1611 βιάστηκε από τον συνεργάτη του πατέρα της Agostino Tassi. Όταν αυτός αθέτησε την υπόσχεσή του να την παντρευτεί, ο Orazio τον οδήγησε σε δίκη που κράτησε 7 μήνες, όπου αποκαλύφτηκαν και άλλα εγκλήματά του. 

 

Κατά τη διάρκειά της η Artemisia βασανίστηκε, όπως γινόταν τότε, για να δοκιμαστεί αν λέει αλήθεια. Ο Tassi τελικά καταδικάστηκε σε εξορία, αλλά η ποινή δεν εκτελέστηκε ποτέ. 

 

Λίγο αργότερα ο πατέρας της την πάντρεψε με έναν μέτριο ζωγράφο και το ζεύγος έζησε στη Φλωρεντία για 8 χρόνια. 

 

Εκεί έκανε πολύ επιτυχημένη καριέρα, έγινε αυλική ζωγράφος, υποστηρίχτηκε από τους Μέδικους, υπήρξε η πρώτη γυναίκα μέλος της Accademia delle Arti del Disegno και απέκτησε πολύπλευρη μόρφωση, σπάνια για γυναίκα της εποχής. 

 

Έγινε φίλη με εξέχοντες καλλιτέχνες και προσωπικότητες της πόλης, μεταξύ των οποίων ο Γαλιλαίος. Κατά την παραμονή της απέκτησε 5 παιδιά (τα 3 πέθαναν βρέφη) δίχως να σταματήσει να ζωγραφίζει. 

 

Το 1620, μετά από φήμες για εξώγαμο δεσμό, επέστρεψαν στη Ρώμη, όπου συνέχισε την λαμπρή της καριέρα. 

 

Εργάστηκε για 3 χρόνια στη Βενετία (1627-30) και μετά εγκαταστάθηκε στη Νάπολη, όπου ζωγράφισε για την ισπανική αυλή (η πόλη ανήκε τότε στην Ισπανία). 

 

 

Έμεινε εκεί μέχρι το τέλος της, εκτός από λίγα χρόνια στη Βρετανία, όπου συνεργάστηκε με τον πατέρα της, που τότε ήταν ζωγράφος της εκεί αυλής ως το θάνατό του το 1639. 

 

Σε όλη της την καριέρα ζωγράφιζε ισχυρές γυναίκες - τουλάχιστον ίσες αν όχι ισχυρότερες από τους άντρες - κυρίως από τη Βίβλο, με αποκορύφωμα το ανατριχιαστικό «Η Ιουδήθ δολοφονεί τον Ολοφέρνη», του οποίου έκανε και παραλλαγές. Μερικά από τα έργα αυτά είναι εξαιρετικά βίαια. 

 

Σε αλληγορικά έργα χρησιμοποιούσε ως μοντέλο τον εαυτό της σε διάφορους ρόλους. 

 

Αυτοπροσωπογραφίες της ως "Παίκτρια λαούτου", ως "Αλληγορία της Ζωγραφικής" και ως "Αγία Αικατερίνη της Αλεξάνδρειας"

Έγινε φεμινιστικό σύμβολο, πολλές φεμινιστικές μελέτες ερμήνευσαν το έργο της σε σχέση με τον βιασμό της, ενώ η ζωή της έγινε θέμα μυθιστορημάτων, θεατρικών και μιας ταινίας. 

 Αυτοπροσωπογραφία

DOROTHEA TANNING (1910-2012)

 

 

 

Αμερικανίδα σουρεαλίστρια ζωγράφος, χαράκτρια, γλύπτης και συγγραφέας. 

 

 Αυτοπροσωπογραφία

Γεννήθηκε σε μικρή πόλη του Ιλινόις από γονείς μετανάστες από τη Σουηδία. 

 

Από το 1927 εργαζόταν στη βιβλιοθήκη της πόλης και παρακολουθούσε μαθήματα σε κολλέγιο τέχνης. 

 

Το 1930 πήγε στο Σικάγο και το 1935 στη Νέα Υόρκη, όπου δούλευε στη διαφήμιση, ενώ συγχρόνως ζωγράφιζε. 

 

Το 1936 ανακάλυψε στο MOMA τον σουρεαλισμό. 

 

Εντυπωσιασμένος από το ταλέντο της σε σχέδια μόδας, ο art director αλυσίδας καταστημάτων την σύστησε σε γνωστό γκαλερίστα, ο οποίος με τη σειρά του την γνώρισε στους εκπατρισμένους ευρωπαίους σουρεαλιστές και οργάνωσε την πρώτη της ατομική έκθεση το 1944 και μετά το 1948. 

 

Πήρε μέρος σε ομαδική σουρεαλιστική έκθεση το 1943. 

 

Ερωτεύτηκαν με τον Ernst, που είχε γνωρίσει το 1942 και έζησαν μαζί στη Νέα Υόρκη και, αργότερα, στη Sedona της Αριζόνα. 

 

Εκεί φιλοξενούσαν προσωπικότητες όπως οι Cartier-Bresson, Tanguy, Sage, Lee Miller, Dylan Thomas κ.ά. 

 

Παντρεύτηκαν το 1946 σε διπλό γάμο με αυτόν του Man Ray και της χορεύτριας J. Browner. 

 

Έζησε με τον Ernst 30 χρόνια. 

 

Το 1949 μετακόμισαν στη Γαλλία. 

 

Στα 80ς, μετά τον θάνατο του Ernst το 1976 επέστρεψε στη Νέα Υόρκη. Συνέχισε να ζωγραφίζει στα 80ς και μετά στράφηκε στο γράψιμο ως το θάνατό της στα 101. 

 

Ουσιαστικά ήταν αυτοδίδακτη. 

 

Από τα 40ς ανέπτυξε προσωπικό σουρεαλιστικό ύφος, με έργα ζωγραφισμένα με λεπτομερή ρεαλιστική γραφή, γεμάτα μυστηριώδη σύμβολα και ερωτικά στοιχεία, που παρέπεμπαν σε ονειρικές καταστάσεις. 

 

Ήταν επηρεασμένη από τα γοτθικά και ρομαντικά μυθιστορήματα που διάβαζε νεότερη.

 

 Έκανε επίσης σκηνικά και κοστούμια για μπαλέτο. 

 

Στα 50ς τα έργα έγιναν πιο αφαιρετικά και ως ειδωμένα από πρίσματα. 

 

Στα 60ς έγιναν σχεδόν απόλυτα αφαιρετικά, αν και πάντα παρέπεμπαν στη γυναικεία φόρμα. 

 

Μεταξύ 1969-73 κατασκεύασε γλυπτά από μαλακά υλικά, δημιουργώντας και εγκαταστάσεις, ενώ έκανε χαρακτικά για βιβλία ποιητών. 

 

 

Έγραψε κυρίως ποιήματα, αλλά και μικρές ιστορίες και απομνημονεύματα. Υπήρξε φίλη των Duchamp, Cornell και John Cage.